Việt Nam Phong Tục Phan Kế Bính

VHSG- toàn quốc Phong tục của tác giả Phan Kế Bính được viết với giới thiệu trên báo mạng vào thời gian năm 1914, cách đó sẽ hơn 100 năm, với hầu hết tinh giảm cố định của cá thể cũng giống như thời đại.

Bạn đang xem: Việt nam phong tục phan kế bính

Tuy nhiên, sách này vẫn được tiếp tục in dán cùng sản xuất, mới đây cũng đã được trình làng qua một ấn phẩm đẹp bởi vì công ty xuất bản Kyên ổn Đồng cấp giấy phép tái phiên bản. Đã từ khóa lâu, bên trên những ấn phđộ ẩm tuần báo với nguyệt san Giác Ngộ, các học đưa đã phê bình, biện chính về các tác phđộ ẩm nghiên cứu văn hóa dân tộc, trong đó bao gồm Việt Nam phong tục của Phan Kế Bính. Giác Ngộ online trích một trong những phần biện thiết yếu ở trong nhà nghiên cứu và phân tích Đào Nguim, giới thiệu nhằm độc giả tìm hiểu thêm. (Giác Ngộ online)

Trong toàn nước phong tục (VNPT), Phan Kế Bính (PKB, 1875-1921) đã chiếm lĩnh hơn 12 trang để viết về Nho giáo, Phật giáo cùng Lão Tử giáo (VNPT, NXB.Thành Phố Hồ Chí Minh, 1999, tr.164-175). Đây là gần như trang viết được coi là thứ nhất thuộc mảng Nghiên cứu giúp của văn học chữ quốc ngữ, viết về bố học thuyết lớn của phương Đông, đang gồm tác động Khủng so với văn hóa truyền thống Việt Nam (Phật giáo lược khảo của Phạm Quỳnh viết năm 19trăng tròn, Khổng giáo luận của Phạm Quỳnh viết năm 1921, bộ Nho giáo của Trần Trọng Kim Ra đời vào năm 1930…). Trước lúc lấn sân vào phần viết về Phật giáo (sđd, tr.168-173), chúng tôi xin mngơi nghỉ ngoặc để cốt truyện về nhan đề với một trong những điểm bao gồm tương quan tới Phật giáo chỗ văn bản của sách.

Tập sách “Việt Nam phong tục” của Phan Kế Bính

Ông PKB đang không ghi tài liệu tham khảo (có thể hồi kia không quyên tâm tới vấn đề ấy?) với trong quá trình biên soạn nhằm reviews, biểu hiện những tập tục xa ngay sát, câu hỏi nêu dẫn tư liệu xem thêm phần nhiều khôn cùng không nhiều, cùng duy nhất là thừa sơ dùng. Bởi vậy, cùng cùng với phần khảo sát, tiếp cận thực địa nhưng mà người sáng tác hotline là “phần nhiều sự đôi mắt bắt gặp, tai nghe tiếng” (sđd, tr.8) tất cả đã đủ tính khái quát nhằm hoàn toàn có thể gọi là phong tục của toàn nước chưa? Chúng tôi e rằng không. Bởi do chỉ cần phát âm qua các phần tất cả tương quan tới Phật giáo cũng đủ thấy rõ điều này.

Các phần gồm tương quan tới Phật giáo gồm:

– Mục Thuật tránh giữ, nằm trong phần Cha bà mẹ cùng với con (tr.11).– Mục Nghi trượng đi đường, trực thuộc phần Tang ma (tr.27).– Mục Chung thất, đốt mã, cũng ở trong phần Tang ma (tr.28, 29).– Mục Tết Trung Nguyên, thuộc phần Tứ khí hậu lập (tr.39).– Phần Cầu tự (tr.56, 57).– Phần Lễ kỳ an (tr.84, 85, 86).– Phần Ca tòng chiền (tr.86, 87, 88, 89).– Phần Kỵ hậu (tr.93).– Phần Am chúng sinh (tr.95).

– Phần Hội Chư Bà (tr.143, 144).

Chúng tôi xin nêu mấy ghi nhận:

Vấn đề Tài liệu tsi khảo

Ông PKB sẽ không hề nêu dẫn tư liệu xem thêm (phần viết về Phật giáo ở sau cũng thế) và chỉ chấp nhận cùng với lối trình bày, phân tích và lý giải theo phong cách “tương truyền”, “tục truyền”, “bảo rằng”, “kể rằng” v.v… Xin nói ngay, đấy chưa hẳn là lối nghiên cứu, biên khảo đúng nghĩa với chính xác, tuyệt nhất là lúc tìm hiểu về những đạo giáo, các tôn giáo mập, ví như Phật giáo, một tôn giáo không chỉ có xuất hiện, bao gồm ảnh hưởng to sinh sống cả nước, bên cạnh đó nghỉ ngơi nhiều nước thuộc châu Á. Và vào thời điểm ông PKB hiện ra cùng trưởng thành, Phật giáo đã và đang những bước đầu tất cả ảnh hưởng đáng kể so với châu Âu (tác phẩm The Light of Asia – Ánh sáng sủa Á châu – của S.Edwin Arnold, 1832-1904, Thành lập năm 1879. Tác phẩm Phật ssống hành tán của Bồ-tát Mã Minc được dịch thanh lịch giờ đồng hồ Anh và xuất phiên bản năm 1894 với nhan đề The Buddha Carita of Asvaghosa…). Tại phía trên, xứng đáng lẽ ông PKB nên bày tỏ phần đông sự từ tốn vốn thường sẽ có khu vực một công ty Nghiên cứu vớt biết bạn biết ta, vì:

– Hạn chế về Tư liệu tìm hiểu thêm. Hồi đó, sách vở về Phật học tập chắc chắn là không nhiều. Sách giờ Việt (chữ quốc ngữ) đa số chưa có. Chỉ bao gồm sách chữ Hán với chữ Pháp. Mà cũng phải ghi nhận tách biệt về quý hiếm của tài liệu.

– Hạn chế về khả năng dìm thức của bản thân. Đậu Cử nhân vào kỳ thi hương 1906, nằm trong loại khoa thi áp chót của Hán học tập ở VN, chắc chắn là là sự hiểu biết về Phật học tập cùng Phật học tập đất nước hình chữ S của ông PKB rất ít.

– Hạn chế về tài năng tiếp cận thực địa. Giao thông không mở rộng, phương tiện chuyển vận còn khó khăn, chắc rằng là ông PKB cần yếu đi mọi bố miền để điều tra thực địa, tiếp xúc với những nhân thiết bị tiêu biểu.

– Hạn chế bởi vì đối tượng nghiên cứu vượt khái quát. Phật giáo có cả Bắc tông và Nam tông với rất nhiều Bộ phái. Kinc điển của Phật giáo, chỉ xét riêng rẽ về Hán Tạng của Phật giáo Bắc truyền, cũng tương đối là nhiều… Rồi Phật giáo gia nhập vào Việt Nam, quá trình bản địa hóa cũng hết sức đa dạng chủng loại, kỳ lạ, chắc chắn rằng vào thời ấy, ông PKB cảm thấy không được tư liệu cùng hiểu biết để tóm gọn với giải thích. Nhưng ông PKB vẫn không hề biết từ tốn. Trước sau, ông vẫn tỏ ra siêu trường đoản cú mãn cùng với mọi loài kiến giải của chính mình về Phật học, về Phật giáo toàn nước.

Trang 39, mục Tết Trung Nguim, ông PKB viết:

“Ta tin theo sách Phật…”. Viết điều đó là đúng với tín đồ Phật tử, người học tập Phật biết nhị chữ “sách Phật” kia là chỉ mang lại gớm Phật, là nhị bản tởm nđính contact tới Đại lễ Vu lan cùng lễ cúng cô hồn. Nhưng về phong thái phân tích và lý giải của ông PKB, ví dụ là chỉ theo phong cách “nghe nói” chđọng chưa phải là tác dụng của một sự tìm hiểu đích thực (đã thấy rõ hơn nơi phần sau).

Chính vì chưng ko nêu dẫn tư liệu, nên nhiều địa điểm, bí quyết lý giải của ông PKB khôn xiết tùy luôn thể, mang tới đa số sai lạc tệ sợ. Chẳng hạn, mục Ca tòng cnhân từ, những người sáng tác viết: “Gian giữa, từng trên nhất thờ ba vị Thế Tôn…, kế đến là Mụ Thiện nay 12 tay, rồi mang đến Bà Di Di Lặc lớn ục ịch, tục truyền bà ấy nhịn mặc nhưng ăn uống vì vậy béo…” (sđd, tr.86).

Tài liệu Phật học như thế nào nói Phật Di Lặc, Bồ-tát Di Lặc là bà? Do nhịn mang mà lại nạp năng lượng vì vậy béo? Ông PKB cho là theo tục truyền? Một đơn vị nghiên cứu và phân tích đúng nghĩa, có công trung ương cấp thiết hài lòng với lối “tục truyền” vớ vẩn điều này nhưng phải biết suy nghĩ, so sánh với bom tấn của Phật giáo trước lúc miêu tả, giải thích gần như sự kiện mình chưa nắm rõ.

Viết như thế, ông PKB đã ban đầu cho thấy kỹ năng cực kỳ sai lầm của chính bản thân mình về Phật giáo.

Vấn đề Tính hóa học địa phương

Toàn bộ phần lớn mục, phần lớn phần về phong tục, tập tục bao gồm tương quan tới Phật giáo khu vực sách VNPT, Shop chúng tôi đã nêu ra sống trước, gần như chỉ bao gồm tính chất địa phương. Rõ tuyệt nhất là ngơi nghỉ mục Cầu tự (sđd, tr.56-57) và mục Ca dua chiền (sđd, tr.86-87). Xin hiểu tiếp đoạn công ty chúng tôi vừa dẫn: “Kế mang đến tượng Quan Âm bao gồm Kim đồng, Ngọc cô gái có tác dụng hầu song mặt, một bên cỡi con bạch tượng, một bên cỡi bé thanh hao sư. Rồi cho tượng Ngọc Hoàng, một bên là Nam Tào, một bên là Bắc Đẩu. Ngoài cùng thì là tượng Cửu Long bằng đồng nguyên khối tất cả Phật Thích Ca đứng giữa” (sđd, tr.86).

Lối thờ phụng chỗ chánh điện ca tòng được biểu đạt những điều đó là chỉ hợp lý cho một số trong những ca dua làm sao kia của miền Bắc vào thời ấy mà lại thôi. Thế thì ông PKB vẫn gồm có tiếp cận gì với các ngôi Tổ đình địa điểm miền Trung, như sống Huế chẳng hạn? Hoặc những ngôi cvào hùa sinh hoạt miền Tây Nam Bộ phần lớn vốn trực thuộc hệ Phật giáo Nam truyền?

Tính hóa học thiếu thốn vô tư, thiếu thiện cảm

Ông PKB đã nhìn Phật giáo cùng Phật giáo nước ta cùng với nhỏ mắt không vô tư, thiếu thốn thiện tại cảm, còn nếu không nói là hiểm độc. Vấn đề này có thể thấy qua một số trong những dìm xét, phê phán bé dại chỗ những trang 57, 63, 86, 89, 144, độc nhất vô nhị là ngơi nghỉ trang 89, ông PKB viết: “Phật giáo cũng là một tôn giáo riêng, nhà nghĩa trọng sự hư vô tịch khử, độc nhất thiết cho việc đời là ko không, cũng có thể có lý tưởng phát minh, dễ dàng sẽ bài bác bỏ được”. Cho Phật giáo “trọng sự hư vô tịch khử, độc nhất vô nhị thiết cho sự đời là không không”, Cửa Hàng chúng tôi sẽ bàn chỗ phần sau. Ở đây chỉ xin biện bao gồm về mấy điểm:

* Viết như vậy, tức ông PKB sẽ xem Phật giáo chỉ là 1 tôn giáo ngoại lai, trọn vẹn không bám dáng vẻ tới chiếc rã lịch sử dân tộc của dân tộc. Rõ ràng là ông PKB dường như không thấy được sự lắp bó cùng góp phần rất to lớn của Phật giáo so với quá trình giữ nước với xuất bản non sông toàn nước. Nếu là một trong những nhà nghiên cứu có công tâm, bao gồm thâu tóm, quán xuyến về lịch sử hào hùng, vớ ông PKB yêu cầu thấy ngay trường đoản cú vậy kỷ thứ VI TL, đơn vị nước Vạn Xuân của Lý Bí, dù thời gian hòa bình cực kỳ nđính ngủi, cũng đổ tiền ra thành lập ca tòng Knhì Quốc (Tiền thân của chùa Trấn Quốc). Và vua Lê Thánh Tông (1442-1497) vẫn viết về ca tòng Trấn Quốc:

“Trung lập càn khôn vững vàng đế đô…”. (Thơ Nôm, Thơ Văn Lê Thánh Tông, NXB.KHXH, 1986, tr.93).

Nếu đạt được hồ hết bốn liệu ấy, hẳn ông PKB đã dư phát âm cầm cố nào là knhì quốc, núm nào là càn khôn, núm nào là kinh đô.

* Có thể phải đợi cho 50, 60 năm sau, giới học thức VN tiến bộ new reviews đúng cùng công bình về tính chất “bạn dạng địa hóa” của Phật giáo sinh hoạt nước ta, về phương châm của Phật giáo trong buổi rạng đông của lịch sử vẻ vang dân tộc bản địa. Nhưng sống gắng hệ Hán học tập, ngay trường đoản cú nạm kỷ XVIII, Lê Quý Đôn (1726-1784) vào sách Kiến văn uống tè lục sẽ đánh giá vô cùng đúng về đặc thù xuất thế – nhập nỗ lực của Phật giáo, vẫn biện chính khôn xiết xác đáng về một vài vấn đề contact của Phật học, vốn là mọi thành kiến của đám Nho sĩ nỗ lực chấp. Nơi trang 10, sách VNPT, ông PKB tất cả kể qua sách Vân đài nhiều loại ngữ của Lê Quý Đôn. Từ Vân đài loại ngữ đến Kiến vnạp năng lượng tiểu lục đâu tất cả xa tít gì, sao ông PKB không kiếm hiểu để hiểu tín đồ, biết ta?

* Chính do không công bình, thiếu hụt thiện tại cảm đề nghị ông PKB đã viết về tác động của Phật giáo thời Lý-Trần so với làng mạc hội toàn quốc bấy giờ như một hình dáng bắt chước, a dua:

“Từ bấy giờ đồng hồ, đạo Phật hằng ngày một thịnh, dân gian từ từ bắt trước nhau, làng mạc nào cũng lập chùa, cũng đúc chuông, xã nào cũng xây tháp, cũng tô tượng…” (sđd, tr.89).

* Nhưng đáng chăm chú hơn cả là đoạn văn sau đây:

“Vả lại khu vực Phật đường, phần nhiều bạn chân tu thì không nhiều, mà phần người trốn chúa lộn chồng, ăn uống bơ biếng nhác, trốn xâu lậu thuế, mượn cửa Bồ-đề nhưng mà nương thân thì nhiều vô kể. Ấy lại là một chiếc hang nhằm cất phần đa kẻ bậy bạ nữa” (sđd, tr.89).

Chúng tôi xin bàn thêm qua nhị khía cạnh:

– Về phía cvào hùa chiền:

+ Cuối cố gắng kỷ XIX với mấy thập kỷ đầu của cầm cố kỷ XX, Phật giáo đất nước hình chữ S lâm vào tình thế sự suy kém, đề nghị các ngôi cvào hùa đã trở thành vùng dung thân của đám bạn ô hòa hợp bất hảo. Nhưng những, phần lớn cũng chưa phải là tất cả. Cho mặc dù toàn cục những ngôi ca dua mà lại ông PKB sẽ “mắt phát hiện ra, tai nghe tiếng” đầy đủ là trụ xứ của đám tín đồ ô hòa hợp bất hảo, vắt cũng không phải là toàn bộ ca tòng chiền khô của Phật giáo nước ta thời bấy tiếng. Câu viết: “Ấy lại là một chiếc hang…” là lối viết ngầm khái quát hóa theo hướng “vơ đũa cả nắm!”.

+ Nếu gồm một sự cửa hàng xuyến về lịch sử, hẳn ông PKB bắt buộc thấy rằng, sách của Quốc sử quán triều Nguyễn cũng đã dành riêng một vài trang để viết về những bậc cao tăng từng có mặt khu vực vùng khu đất new của nước non ngơi nghỉ phương Nam. Các vua đầu triều Nguyễn (Gia Long, Minch Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức) cũng đã có những quyên tâm về Việc cho xây chùa, trùng tu ca tòng, dung nhan phong một trong những danh tăng chức Tăng cang để trụ trì các ngôi tổ đình, những ngôi quốc trường đoản cú. Nhà nghiên cứu và phân tích bao gồm công chổ chính giữa không những ưa thích với việc “nghe thấy” khôn cùng tinh giảm của bản thân mình (Phật học điện thoại tư vấn là “hiện tại lượng”) ngoại giả phải ghi nhận so sánh, so sánh (Phật học gọi là “tỷ lượng”), còn đề nghị phụ thuộc vào vượt khứ, nhờ vào những loài kiến giải, Reviews của những bậc cao minch, thông tuệ (Phật học Điện thoại tư vấn là “thánh giáo lượng”). Có cầm cố thì dìm xét, phê phán của chính mình mới đúng chuẩn, phù hợp. Viết như ông PKB là lối viết cố kỉnh ý mong muốn cho những người gọi hiểu rằng ca tòng chiền sinh hoạt toàn quốc xưa ni chỉ là vậy!

+ Mà ngay lập tức vị trí thời đại của PKB (1875-1921), Phật giáo toàn nước chưa hẳn là không có những vị danh tăng tài cha đức độ. Xin nêu một số trong những vị tiêu biểu: Tkhô hanh Hanh (1840-1936), Tkhô hanh Tường (1858-?), Huệ Định (1861-?), Phước Hậu (1866-1953), Phước Huệ (1869-1945), Phổ Tuệ (1870-1931), Huệ Pháp (1871-1927), Đắc Ân (1873-1935), Bích Liên (1876-1950), Khánh Hòa (1877-1947), Viên Thành (1879-1928), Giác Tiên (1880-1936) v.v… Ông PKB cho là “hầu như bạn chân tu thì ít”, không nhiều chứ chưa hẳn là không tồn tại. Và chư vị ấy bắt đầu là ca tòng cthánh thiện, mới là Phật giáo Việt Nam, mới là cây và rừng.

– Về phía đều kẻ thuộc nguyên tố ô hợp, bất hảo:

Mượn cửa ngõ Bồ-đề nhằm dung thân, bọn họ chính xác là xứng đáng bị chê trách nát. Nhưng trong đó hẳn cũng có khá nhiều kẻ đáng buồn. Cùng con đường vị trí cuộc sống đời thường làng hội, chỉ với một cửa sanh nhất là cửa ca tòng, nhờ đấy cơ mà tất cả miếng cơm trắng, manh áo độ nhật. Vào ca dua, phần nhiều kẻ kia hoàn toàn có thể vẫn tiếp tục nói không nên, làm cho bậy, mà lại cũng hoàn toàn có thể bao gồm một số trong những người “đổi đời”, vị đạo Phật đang kể tới bài toán “Buông đao thành Phật”, hoặc “Quay đầu là bờ”. Viết như ông PKB là lối văn miệt thị, mạt giáp của một tín đồ phân tích không có cái trọng điểm.

Khía cạnh tiêu cực

Chính vị thiếu thiện cảm với đạo Phật, yêu cầu so với một số tập tục gồm tương quan tới Phật giáo, ông PKB những chỉ thấy được cùng khoét sâu chi tiết tiêu cực. Rõ nhất là nghỉ ngơi phần Hội Chỏng Bà (sđd, tr.143-144). Hoặc đối với tập tục “Đóng góp đến nhà chùa”, ông PKB viết:

“Lại khôn cùng đỗi bọn đàn bà đần độn xuẩn chỉ mê tín dị đoan về lời họa phúc, rượu cồn thấy nói về việc ca tòng vấn đề Phật thì vứt bao nhiêu chi phí ra cúng cũng không tiếc. Thậm chí gồm người quanh năm chịu đựng tmùi hương chăm chỉ, làm nạp năng lượng vất vả cơ mà không đủ can đảm ăn của ngon khoác của tốt, chỉ để dành riêng cúng vào bài toán nhà chùa…” (sđd, tr.89).

Nhận xét của ông PKB tại chỗ này không hẳn là vấn đề mớ lạ và độc đáo. Ngay từ giữa núm kỷ XIV, Lê Bá Quát, nơi văn uống bia ca dua Thiệu Phúc ngơi nghỉ làng mạc Bái, thức giấc Bắc Giang đang nói rồi (xem Thơ văn Lý-Trần, tập III, NXB.KHXH, 1978, tr.144-145). Có điều, văn của Lê Bá Quát trang nhã, yêu cầu trái biệt lập, cho “Nhà Phật mang cthị xã họa phúc ảnh hưởng cho tới lòng fan, sao mà lại cảm phục được tín đồ ta sâu cùng bền vậy” (Tuấn Nghi dịch, Thơ văn uống Lý-Trần, tập III, sđd, tr.145) là đã nhìn nhận vấn đề theo phía tích cực và lành mạnh. Còn ông PKB thì cần sử dụng lối văn mạt tiếp giáp, trịch thượng nhằm Hotline số tín chị em tđê mê gia các vào công việc cúng nhường nhịn công ty ca tòng là “bọn đàn bà dở người xuẩn, chỉ mê tín dị đoan về lời họa phúc”. Rõ ràng là do thành loài kiến, vì chưng tàn ác cần ông PKB sẽ khuếch đại vụ việc theo ngả xấu đi. Điều nên để ý thêm là, nhiều loại ngôn ngữ: “Bọn đần phu đần phụ”, “Bọn nạp năng lượng bơ làm biếng”, “Bọn hạ giữ làng mạc hội mê tín sự báo ứng”, “Bọn đần độn xuẩn” đã có được ông PKB tiếp tục thực hiện ở trong phần sau nhằm phê phán về sự suy kém nhẹm của Phật giáo toàn nước thời bấy giờ đồng hồ (tr.173).

Bây giờ đồng hồ, xin quý phái phần viết về Phật giáo:

Ông PKB đã chiếm hữu 5 trang sách để viết về Phật giáo toàn nước (VNPT, sđd, tr.168-173).

Tác đưa đang viết về Tam tạng kinh điển của Phật giáo nlỗi sau:

“Ngài (chỉ Đức Phật) mất rồi, các học trò biên soạn nhặt các lời di ngôn, tập lại thành sách, cả thảy tứ mươi nhị chương thơm, chia làm 3 quyển điện thoại tư vấn là kinh Tam tạng” (sđd, tr.169).

Viết như thế có nghĩa là không hiểu biết được những điều gì về bố tạng bom tấn của Phật giáo, Tức là thiếu hiểu biết biết gì về Phật giáo. Không hiểu biết được những gì về Phật giáo mà lại viết về Phật giáo thì chỉ bao gồm viết sai cùng viết bậy mà lại thôi. Hai trang rưỡi sách viết tổng quát về Phật giáo (tr.168-171) đã cho thấy thêm thừa rõ điều này.

i – Cho “Phật giáo bởi vì nghỉ ngơi đạo Bà La Môn mà ra” (tr.168) là sai, hoàn toàn không nên.

ii – Cho “Sanh lão bệnh tử là bốn cái kiếp khốn nạn” (tr.168) là không nên, là không hiểu biết gì về Tđọng đế của Phật giáo.

iii – Cho Đức Phật Thích Ca thấy sự khổ nghỉ ngơi đời: “Vì thế chán đời, mà lại cầu một phép để giải thoát…” (tr.168) là không đúng, là cố tình xulặng tạc sự kiện xuống tóc tầm đạo của Thái tử Tất Đạt Đa.

Xem thêm: Xem Phim Lời Hứa Từ Trái Tim, Phim Lời Hứa Từ Trái Tim Tập 1

iv – Viết “Sanh thoát khỏi, Ngài đi bảy bước, một tay chỉ thăng thiên, một tay chỉ xuống đất nhưng mà thét lên rằng: Trên thì giời, bên dưới thì đất, duy bao gồm Ta là quý rộng cả” (tr.169).

v – Về nguyên nhân xuống tóc của Thái tử: “Năm 29 tuổi…, xảy thấy một bạn già yếu tàn phế vào xin ăn uống, mới suy xét thành lập và hoạt động người toàn là chình họa khổ, mau lẹ đêm ấy bỏ công ty vào rừng đi tu” là không ổn, là không hề tham khảo ghê Phật, sách Phật.

vi – “Tục truyền ông ấy (chỉ Phật) sau này ăn mỡ lợn, phạt trướng nhưng mất sống địa điểm Câu Thi. Lúc ngay gần mất, ông ấy nói rằng: “Nay ta vẫn lên cõi Niết-bàn tức là lên tới mức khu vực Cực lạc cố giới” (tr.169).

Đoạn văn uống được dẫn bao gồm 3 thiết bị sai lầm:

* Viết “Lúc ngay sát mất, ông ấy nói rằng…” cũng là viết sai, vượt không nên. Không một tởm nằm trong Hán tạng như thế nào lưu lại đông đảo lời dạy cuối cùng của Đức Phật như thế cả. Về bom tấn ở trong Nam truyền, xin coi đoạn tư liệu vừa dẫn sống trên.

* Viết “Nay ta vẫn lên cõi Niết-bàn nghĩa là…” Chứng tỏ ông PKB không hiểu biết nhiều biết gì về Niết-bàn của Phật giáo.

vii – Giải thích: “Tạng tức thị chứa, vì những lời Ngài chxay ra đựng vào một trong những nơi, mang lại nên gọi là Tạng” (tr.169) là không đúng.

viii – Giải say mê Kinch tạng “Là hồ hết lời luân thường xuyên đạo lý” (tr.170) là không đúng, là chỉ dựa theo sách Nho nhằm đân oán tìm, là không hề tiếp cận mang lại khiếp Phật.

ix – Viết “Đạo Phật phân chia vào khung người, call là Lục côn (Sáu cái gốc) là Nhãn… (tr.170).

Chữ 根, Từ Hải (Tối tân tăng gắn bản, tập trung, tr.2.322A) ghi phát âm là Cân, ta thân quen hiểu là Căn, Lục cnạp năng lượng (không có ai là Côn cả, trừ ông PKB), phân tích và lý giải là Sáu cái cội là không ổn. Từ Hải đang giải thích: “Sách Phật cần sử dụng cùng với tức thị có tác dụng sinch khởi, bởi vì có thể đối nơi cảnh, sinch Thức”.

x – Giải thích: “Lục è là sáu loại bụi” (tr.170) là không đúng, vượt sai.

xi – Cho “Mục đích đạo Phật chỉ bao gồm nhì chữ Hư vô là kiêm hết” (tr.170) là vượt không đúng, quá sai lạc, là không hiểu biết nhiều gì không còn về chữ Không của Phật giáo.

viii – Giải mê say Luân hồi “Là kiếp trước làm những điều tội ác…” (tr.170) là sai trái.

14- Giải ưng ý về Giải bay “Ra được kế bên vòng Luân hồi, rồi new lên được cõi Niết-bàn, nghĩa là lên cõi không ko, là địa điểm Cực lạc chũm giới” (tr.170-171) là vượt không nên, là không hiểu biết gì về giải thoát, về Niết-bàn, về trái đất Cực lạc của Phật giáo.

Chúng tôi chỉ góp ý vắn tắt mà không biện bao gồm, vì chưng đó là phần nhiều sai lầm thuộc loại “không hiểu biết được những điều gì về Phật giáo”, thiệt cấp thiết tưởng tượng nổi đấy lại là “kiến thức và kỹ năng về Phật học tập của một nhà Nho trí thức khoa mục nlỗi PKB từng là một “Bỉnh bút” của tạp chí Đông Dương, nổi tiếng một thời, soạn, dịch thuật có mang lại năm sáu tác phẩm!

Thử chú ý sang trọng China, cùng một lớp tuổi cùng với PKB (1875-1921) là Lương Khải Siêu (1873-1929). Họ Lương cũng đỗ đạt, cũng có tác dụng báo, cũng tđắm đuối gia bí quyết mạng nhưng Lương Khải Siêu sẽ nghiên cứu Phật học tập thấu đáo biết là nhường nào!

Từ đầu trang 171 đến đầu trang 173, ông PKB dựa vào sách Việt Sử yếu lược của Quận Hoàng (?) để dịch ra, nói bắt lược về đạo Phật từ bỏ Ấn Độ truyền thanh lịch Tàu, sang trọng Việt Nam. Tại trên đây chỉ với mấy nét nắm tắt, nhưng lại bao hàm thuật ngữ, tên tín đồ, bắt buộc dịch và gọi đến đúng:

* Đó là lần đầu tiên Phật giáo hội tụ… chính là lần sản phẩm công nghệ nhì Phật giáo hội tụ (tr.171). Chúng tôi ko rõ ngulặng văn uống vị trí sách Việt Sử yếu đuối lược tê, cơ mà nhị lần ấy nên viết là: Lần kết tập bom tấn thứ nhất, lần kết tập kinh khủng vật dụng hai, chứ chưa hẳn là Phật giáo hội tụ.

* Trang 171:

+ Thành Vương Xá chứ đọng chưa hẳn là Vương Sá.

+ Ma Ha Ca Diếp chđọng chưa phải là Ma Kha Ca Diếp.

+ Ca Diếp Ma Đằng, Trúc Pháp Lan chứ đọng chưa phải là Nghiệp Ma Đằng, Chúc Pháp Lan.

+ Nghĩa Tịnh chứ chưa phải là Nghĩa Tính.

+ Về tía vị dịch tởm Phật (Hán dịch) sinh sống China vào thời kỳ đầu, chỉ gồm Khang Mạnh Tường là đúng, còn nhì vị tê chắc rằng là Chi Lâu Ca Snóng, An Thế Cao, chứ đọng không phải là Chi Đầu Đà, Mã An Thế nhỏng ông PKB sẽ viết.

Đoạn sau (tr.172), ông PKB bao gồm “xét sống cựu sử” nhằm bàn, chẳng hạn:

“Đời vua Đại Hành đơn vị Lê, sđọng Tàu mang lại nước ta… sau vua lại sai sứ đọng quý phái Tàu cầu gớm Tam Tạng, vậy thì Phật giáo truyền thanh lịch nước ta trường đoản cú đó” (tr.172), viết những điều đó là sai trái. Thời bấy giờ chắc chắn là là ông PKB không được tư liệu cùng tầm nhìn nhằm viết về thời kỳ du nhập trước tiên của Phật giáo vào nước ta.

Hoặc: “Vậy Khổng giáo (từ thay kỷ XV trnghỉ ngơi đi) hàng ngày một thịnh, thì Phật giáo từng ngày một suy, cũng chính là dòng thềm bậc tiến hóa tự nhiên đó (tr.172). Viết như thế là không ổn cùng với lịch sử vẻ vang, là đo đắn phát âm lịch sử Việt Nam. Thực tế lịch sử vẻ vang cả nước nghỉ ngơi thời cận kim với văn minh đang trọn vẹn bác bỏ quăng quật lối trình bày cổ lỗ ấy.

Ông PKB viết:

“Đạo Phật bày ra lắm điều kỳ ảo: Nào luân hồi, nào rất thoát, như thế nào họa phúc, như thế nào nhân quả, nói toàn mọi mối dị đoan, khiến cho lòng người mê tín dị đoan cơ mà ko ích mang đến sự thật, do đó đạo Nho yêu cầu bác bỏ đi, không cho là chính đạo”(*) (tr.172). Đến trên đây thì công ty chúng tôi sẽ gọi, đã lý giải được cái nghi ngại nêu trên: Vì sao một công ty Nho khoa giáp nhỏng ông PKB lại sở hữu một hiểu biết quá đỗi sai lạc về Phật học nhỏng thế?

Viết như thế, minh chứng ông PKB đang không hiểu nhiều gì về Phật giáo, nhưng cũng chẳng phát âm gì về triết lý, triết học! Những thắc mắc bậc nhất của triết học cổ kyên Đông, Tây về bé người: Con người tự đâu sinc ra? Vì sao trong xã hội loại người dân có kẻ sang fan yếu, kẻ tchúng ta bạn yểu, kẻ đẹp nhất bạn xấu, kẻ thiện tại tín đồ ác?… Các nhiều triết lý Nhân trái, Nghiệp báo, Luân hồi, họa phúc của Phật giáo là rất nhiều nỗ lực lớn nhằm góp phần đáp án những thắc mắc bên trên. Phải cố gắng tò mò mang lại chỗ đến vùng về tôn giáo đó, học thuyết kia thì mới có thể cố bút viết về nó. Chân lý đơn giản như vậy mà lại ông PKB cũng không hiểu. Tệ hơn thế nữa, ông lại rơi đúng hàng Nho sĩ ráng chấp, chỉ biết với cho mỗi một đạo bản thân là chính! Rất nhớ tiếc là ông PKB dường như không đọc Kiến văn uống tè lục, giúp thấy Lê Quý Đôn (1726-1784) đang biện chủ yếu rất không hề thiếu về vấn đề ấy cùng sẽ cho hạng Nho sĩ thiển cận chính là hạn hẹp hòi. Trong rất nhiều trang viết của chính mình, ông PKB đã cha lần cho Phật giáo là chủ trương hư vô (tr.89, 170, 172), nhưng lại giá bán ông đọc được câu thơ Nôm của Nguyễn Công Trđọng (1788-1858) nơi bài xích “Vịnh Phật” nhằm thử đọc chúng ta Nguyễn nói gì:

“Trong ống dòm đổ tiếng hỏng vô”.

Mới tốt, Khi con người đang thu mình vào lòng giếng thon thả hòi, cố chấp thì khung trời nhận thức của họ bất quá cũng chỉ bởi mẫu nong loại nia úp lên phương diện giếng mà lại thôi.

Nửa trang 173 sót lại, ông PKB đã ghi dìm với phê phán về thực trạng suy kém của Phật giáo Việt Nam thời bấy giờ, cùng với lắp thêm ngôn ngữ nhỏng Cửa Hàng chúng tôi sẽ nêu ra ngơi nghỉ trước.

Như vắt là ông PKB, qua phần nhiều trang sách viết về Phật giáo chỗ VNPT, vẫn bắn súng lục vào vượt khứ hơi những. Có điều những viên đạn súng sáu ấy là các loại đạn mang, đạn tân hận, phải tác dụng của bọn chúng số đông ko đáng chú ý. Các đơn vị nghiên cứu và phân tích đi sau như Trần Trọng Klặng (1882-1953), Nguyễn Trọng Thuật (1883-1940), Bùi Kỷ (1887-1960), Phạm Quỳnh (1892-1945), Trần Văn Giáp (1898-1973) đều có viết về Phật học tập cùng không một ai giẫm buộc phải phần nhiều sai lạc tệ sợ như ông PKB.

Nhưng vào mức 1966, sống TP..Sài Gòn, ông Toan Ánh, trong cỗ sách Nếp cũ: Con fan Việt Nam (2 tập, mà lại NXB.Văn Nghệ TPhường.Hồ Chí Minh tái phiên bản thay tên là Tín ngưỡng Việt Nam, 2 tập, 2000) đã tìm hiểu thêm tương đối kỹ các trang viết rất là sai lạc của PKB về Phật giáo chỗ sách VNPT (trường đoản cú tr.168-172).

điện thoại tư vấn là xem thêm tương đối kỹ bởi vì có đoạn ông Toan Ánh sửa thay đổi, thêm giảm mô tả sinh sản sự nối liền, tất cả đoạn thì chép ý nguyên văn uống của PKB, với cục bộ hầu hết sai trái tệ sợ hãi của sách VNPT đang xuất hiện mang đến hơn 80% nơi sách Tín ngưỡng Việt Nam, kể cả những sai trái về thuật ngữ, về tên người nhỏng công ty chúng tôi đã nêu sinh sống trước: Phật giáo quy tụ, Nghiệp Ma Đằng, Chúc Pháp Lan, Đại sư Nghĩa Tịnh (635-713) sách VNPT viết là Nghĩa Tính, ông Toán thù Ánh thay đổi là Nghĩa Đô (!). (Xem Tín ngưỡng Việt Nam, quyển thượng, NXB.TPhường.Hồ Chí Minh, 2000, tr.269-275).

ĐÀO NGUYÊN

Theo Giác Ngộ số 281, 282

____________________

(*) Về điều Điện thoại tư vấn là bài bác bỏ Phật giáo của các Nho sĩ nhỏng ông PKB đang xác minh, Cửa Hàng chúng tôi sẽ biện bao gồm rất đầy đủ chỗ bài xích viết: “Góp ý Biện bao gồm về phần “Phật giáo và Văn học Việt Nam” chỗ sách Từ điển Văn uống học cả nước của Lại Nguim Ân, nguyệt san Giác Ngộ những số 110, 111, 112, mon 5, 6, 7-2005.

Ông PKB có nhắc đến sách Vân đài nhiều loại ngữ của Lê Quý Đôn, dẫu vậy thiết yếu chỗ sách ấy, Lê Quý Đôn vẫn bao gồm đoạn biện chính xác đáng đầy đủ để vấn đáp cho hầu hết điều ông PKB vẫn viết. Lê Quý Đôn viết:

“Kinch Phật nói tmáu Luân hồi, nhà Nho thường xuyên ko tin; nhưng lại xưa ni hồ hết vụ việc nhưng mà người ta tai nghe đôi mắt thấy, ghi chxay cũng những quan yếu kể hết được, thực chất không phải là không có lý ấy. Khổng Tử nói: “Đức của quỷ thần thịnh rứa, trông ko thấy, lắng cũng ko nghe, mà rờn rợn nhỏng sống bên trên, nlỗi nghỉ ngơi mặt tả mặt hữu”. Tngày tiết âm ty địa giới tựa như hoang con đường, nhưng Kết luận là do ở sự huyền bí của tạo ra hóa, sự chia cách thân âm khí và dương khí làm cho người ta không phát hiện ra, ko nghe thấy đó thôi. Lúc tế lễ quỷ thần giáng lâm, thể phách Tuy tàn nhưng thần thức vẫn tụ. Những chuyện bđộ ẩm thụ hình dáng đầu tnhì có tác dụng fan nói vào kinh Phật cũng chính là thần thức đó thôi. Tính phương diện ttránh, phương diện trăng giáng xuống thành nước lửa, khí nước lửa bốc lên thành sấm gió, diệu dụng thay đổi của ttránh đất đi chuyển động lại không nghĩ tới được, huống chi là người”. (Vân đài một số loại ngữ, Phạm Vũ, Lê Hiền dịch, và chú thích, NXB.Miền Nam, S, 1973, tr.61).